Εκτόξευση κατά 600% αποχής, λευκών και άκυρων

Αναλυτική μελέτη της Κεντρικής Επιτροπής του ΑΚΕΛ για το φαινόμενο που κορυφώνεται στον τόπο μας

Λευκωσία: Η αποχή αποδεικνύεται πραγματικός πονοκέφαλος για τις οργανωμένες πολιτικές δυνάμεις. Όχι αποκλειστικά κυπριακός, αφού καταγράφεται σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, με ανοδική πορεία εξαιτίας της απαξίωσης, της αμφισβήτησης, της απόστασης που δημιουργείται μεταξύ πολιτικής και ψηφοφόρων.

Η αποχή χωρίς υπερβολές είναι ο «μεγαλύτερος» εχθρός του δημοκρατικού πολιτεύματος που προβάλλει ως η μεγαλύτερη πρόκληση για τα κόμματα που θέλουν να πρωταγωνιστούν στην κυπριακή πολιτική σκηνή.

Το καμπανάκι που είχε χτυπήσει αρχικά η αποχή στις ευρωεκλογές του 2004 και στη συνέχεια ο συναγερμός που σήμανε στη συνέχεια στην αναμέτρηση των προεδρικών εκλογών υποχρέωσε οργανωμένες πολιτικές δυνάμεις να εντρυφήσουν στο πρόβλημα, να προβούν σε διαγνώσεις και να αναζητήσουν λύσεις. Λύσεις που να βελτιώσουν τις σχέσεις κομμάτων και εκλογικού σώματος και να οδηγούν τους πολίτες στην κάλπη.

Σε αυτό το πλαίσιο το ΑΚΕΛ με μια ομάδα τεχνοκρατών και πολιτικών στελεχών αναζήτησε τα αίτια της γάγγραινας του δημοκρατικού πολιτεύματος. Στη μελέτη που ετοιμάστηκε για λογαριασμό της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος της Αριστεράς καταγράφονται σημαντικά στοιχεία για το φαινόμενο που έχει «κτυπήσει» σε ανησυχητικό βαθμό, σχετικά πρόσφατα τον τόπο μας:  

• «Μελετώντας την αύξηση του εκλογικού σώματος σε σχέση με την αποχή και τα λευκά/άκυρα, διαπιστώνουμε ότι σε διάστημα τριάντα χρόνων το εκλογικό σώμα αυξήθηκε κατά 70% ενώ την ίδια στιγμή η αποχή και τα λευκά/άκυρα αυξήθηκαν πέραν του 600%. Απαρχή ωστόσο της μεγάλης αποχής των ψηφοφόρων από τις κάλπες είναι οι ευρωεκλογές. Πιο συγκεκριμένα στις ευρωεκλογές του 2004 καταγράφεται για πρώτη φορά το ποσοστό της αποχής και άκυρων/λευκών να αγγίζει το 30,8%.

Στις αμέσως επόμενες, τις ευρωεκλογές του 2009, το ποσοστό αυξάνεται ακόμη περισσότερο φτάνοντας το 41,8%. Ενδεικτικό είναι το γεγονός, σε απόλυτους αριθμούς, ότι τα έγκυρα ψηφοδέλτια των τελευταίων ευρωεκλογών (2009) ήταν κατά χίλια λιγότερα από τα έγκυρα των προεδρικών εκλογών 26 χρόνια πριν (και συγκεκριμένα στις προεδρικές εκλογές  του 1983).

Το φαινόμενο της αποχής επανεμφανίστηκε σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των προεδρικών εκλογών 2008 και 2013, παρουσιάζοντας πάντα μια αυξητική τάση».

Τα ευρήματα της έρευνας έχουν μεγάλο ενδιαφέρον και για τα αίτια της αποχής και για τη μορφή της. Συγκεκριμένα:

 1. Το φαινόμενο της αποχής από τις εκλογές παρουσιάζει έντονη αυξητική τάση τόσο στην Κύπρο όσο και διεθνώς. Διάφοροι οικονομικοί και κοινωνικοί παράγοντες εκκολάπτουν ένα κλίμα υποβάθμισης ή/και απαξίωσης της πολιτικής συμμετοχής σε σημαντικά τμήματα του πληθυσμού. Παράγωγα αυτής της εκκόλαψης είναι η υποτίμηση της πολιτικής σε life style, η αποστασιοποίηση από τα κοινά, η αποϊδεολογικοποίηση των προβλημάτων κ.λπ. Κυρίαρχος θεσμός προβολής τέτοιων μηνυμάτων αποτελούν στην πλειοψηφία τους τα ΜΜΕ.

2. Παρά ταύτα η αποχή και στην Κύπρο δεν συγκροτεί ομοιογενές φαινόμενο. Η αποχή διαφοροποιείται ως προς την ηλικία του ψηφοφόρου, την ταξική του θέση, τη μορφή της εκλογικής αναμέτρησης και τον κομματικό χώρο προέλευσης. Πρόκειται δηλαδή για ένα δυναμικό φαινόμενο με συνεχείς διαφοροποιήσεις.

3. Η παρατήρηση όμως αυτή δεν ισχύει στον ίδιο βαθμό για όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις. Η αποχή στην Κύπρο τείνει να είναι πολύ υψηλή στις ευρωεκλογές και στις δημοτικές εκλογές και συγκριτικά πιο χαμηλή, τουλάχιστον μέχρι σήμερα, στις βουλευτικές και τις προεδρικές εκλογές.

4.Επιπλέον παρουσιάζεται διαφοροποίηση στους λόγους για τους οποίους ένας ψηφοφόρος επιλέγει σήμερα στην Κύπρο να απέχει από τις εκλογές. Η αποχή μπορεί να είναι αποτέλεσμα έλλειψης ενδιαφέροντος (ή και ακόμα μηδενιστικής προσέγγισης) για την πολιτική, ή συνειδητή άρνηση της υφιστάμενης πολιτικής κατάστασης. Μπορεί ακόμα να σχετίζεται και με τη δυσαρέσκεια του ψηφοφόρου για συγκεκριμένα ζητήματα (τόσο πολιτικά όσο και προσωπικά του).

5. Όπως εξελίσσονται τα ποσοστά της αποχής στην Κύπρο, διαμορφώνεται ένα εκλογικό σκηνικό στο οποίο οι εκλογές κρίνονται πλέον όχι τόσο από τις μετακινήσεις ψηφοφόρων από το ένα κόμμα στο άλλο, όσο από τα διαφοροποιημένα ποσοστά αποχής στους διάφορους κομματικούς χώρους.

6. Σε δύο διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις (Ευρωεκλογές 2009 και Βουλευτικές 2011) ο ΔΗΣΥ και το ΑΚΕΛ κατάφεραν να περιορίσουν την αποχή στο χώρο τους πιο κάτω από τον γενικό μέσο όρο, αποκομίζοντας έτσι οφέλη σε εκλογικά ποσοστά. Πρώτο κόμμα κατέληξε το κόμμα το οποίο κατάφερε να περιορίσει περισσότερο την αποχή ανάμεσα στους παλαιότερους ψηφοφόρους του.

Πηγή: www.philenews.com