Κυριακή 24 Νοεμβρίου 2013

Λένε ναι στην ποινικοποίηση του πελάτη του αγοραίου σεξ

«Θα πρέπει η Πολιτεία να εξετάσει σοβαρά το ενδεχόμενο ποινικοποίησης της αγοράς σεξουαλικών υπηρεσιών», τόνισε σε δημόσια συζήτηση την περασμένη Δευτέρα 18.11.2013 η Δέσποινα Μέρτακκα, λειτουργός του Γραφείου της Επιτρόπου Διοικήσεως και Αρχής Ισότητας, επαναλαμβάνοντας ουσιαστικά τη θέση της Επιτρόπου Ελίζας Σαββίδου, όπως αυτή διατυπώθηκε στην τοποθέτησή της ως Ανεξάρτητη Αρχή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στις 17.10.2013, αναφορικά με το πλαίσιο πρόληψης και καταπολέμησης της εμπορίας προσώπων στην Κύπρο.

Η ποινικοποίηση του πελάτη του αγοραίου σεξ, μελετάται για να συμπεριληφθεί στο νέο σχετικό νομοσχέδιο που ετοιμάζεται, ενώ τη θέτουν επιτακτικά τον τελευταίο καιρό, μη κυβερνητικές οργανώσεις, αλλά και βουλευτές μέλη της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, .

Η δημόσια συζήτηση της Δευτέρας για το θέμα της καταπολέμησης της εμπορίας προσώπων τόσο για σεξουαλική, όσο και για εργασιακή εκμετάλλευση, οργανώθηκε ακριβώς με αφορμή την πιο πάνω τοποθέτηση της Επιτρόπου Διοικήσεως και σε αυτήν συμμετείχαν εκπρόσωποι αρμοδίων τμημάτων των Υπουργείων Εργασίας και Εσωτερικών, του Γραφείου Καταπολέμησης της Εμπορίας Προσώπων της Αστυνομίας και των μη κυβερνητικών οργανώσεων ΣΤΙΓΜΑ, ΚΙΣΑ, Cyprus Stop Trafficking και Μεσογειακού Ινστιτούτου Μελετών Κοινωνικού Φύλου.

Αδυναμία εντοπισμού-αναγνώρισης
«Ενόσω εξακολουθεί να υπάρχει η ζήτηση για παροχή σεξουαλικών υπηρεσιών, η εμπορία γυναικών θα συνεχίζει να τροφοδοτείται, με τη συμμετοχή των προαγωγών, των διακινητών, των αγοραστών», είπε η Δέσποινα Μέρτακκα. «Για το λόγο αυτό», συνέχισε, «θα πρέπει η Πολιτεία να εξετάσει σοβαρά το ενδεχόμενο ποινικοποίησης της αγοράς σεξουαλικών υπηρεσιών.

Θα πρέπει η Πολιτεία να επιδείξει σθεναρά την πολιτική της βούληση να συγκρουστεί με τα οργανωμένα κυκλώματα της εμπορίας και να πατάξει ένα διαχρονικά κοινωνικό πρόβλημα που παραβιάζει καταφανώς σοβαρές μορφές ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το οποίο δεν έχει ρόλο ύπαρξης σε ένα κράτος δικαίου που σέβεται τα δικαιώματα όλων των ατόμων. Η άμεση λήψη μέτρων για αποθάρρυνση της ζήτησης για υπηρεσίες από θύματα εμπορίας προσώπων επισημάνθηκε άλλωστε και από την Ομάδα Εμπειρογνωμόνων του Συμβουλίου της Ευρώπης (GRETA)».

Η Δ. Μέρτακκα επεσήμανε ότι «σημαντικό πρόβλημα στην έγκαιρη πρόληψη και καταπολέμηση της εμπορίας γυναικών για σκοπούς σεξουαλικής εκμετάλλευσης αποτελεί η αδυναμία εντοπισμού και αναγνώρισης των θυμάτων από την Αστυνομία. Το πρόβλημα οξύνεται από την συνεχή εναλλαγή των μορφών που λαμβάνει η εμπορία προσώπων. Για την ουσιαστική αντιμετώπιση του προβλήματος καθίσταται, επομένως, αναγκαία η συνεχής επαγρύπνηση, ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και επικαιροποίηση της δράσης των αστυνομικών για τον έγκαιρο εντοπισμό των νέων μορφών του εγκλήματος».

Άλλο πορνεία και άλλο εμπορία
Όπως είπε η κ. Μέρτακκα, «η συνεχής εναλλαγή των μορφών που λαμβάνει η εμπορία γυναικών για σκοπούς σεξουαλικής εκμετάλλευσης, δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά, ενόσω εξακολουθεί να υπάρχει το σύστημα της πορνείας που επιτρέπει σε άνδρες να αγοράζουν τις γυναίκες». Διευκρίνισε δε, ότι «άλλο πράγμα είναι η πορνεία και άλλο η εμπορία προσώπων για σκοπούς σεξουαλικής τους εκμετάλλευσης, παρά το ότι έχουν ένα κοινό παρονομαστή, την άσκηση εντέλει πορνείας».

Και συνέχισε: «Στον Ποινικό Κώδικα δεν περιέχεται ορισμός του όρου “πορνεία”. Σύμφωνα εν πάση, περιπτώσει, με τον πλέον γενικά αποδεκτό ορισμό, πορνεία σημαίνει το να εκδίδεται κάποιος ή κάποια έναντι αμοιβής με τη “συναίνεση” του. Αντίθετα, η εμπορία προσώπων για σκοπούς σεξουαλικής εκμετάλλευσης, σύμφωνα με τον ορισμό του Palermo, συνοψίζεται σε στρατολόγηση του θύματος, μετακίνηση του από τη χώρα προέλευσης στη χώρα προορισμού με σκοπό την εκμετάλλευση του, η οποία συντελείται με τη διοχέτευση και ένταξη του στην πορνική αγορά».

Ασαφής νόμος, αργοπορημένη δικαιοσύνη
«Πρόβλημα στην καταπολέμηση του εγκλήματος δημιουργούν και οι ασάφειες που υπάρχουν στον περί Καταπολέμησης της Εμπορίας και της Εκμετάλλευσης Προσώπων και της Προστασίας των Θυμάτων Νόμο και αφορούν κυρίως στο ζήτημα της νομικής φύσης και των χαρακτηριστικών/συστατικών στοιχείων που απαιτούνται να συντρέχουν για τη στοιχειοθέτηση των αδικημάτων που προβλέπονται στον υπό αναφορά Νόμο», επεσήμανε η Δέσποινα Μέρτακκα και πρόσθεσε: «Ιδιαίτερη δυσκολία παρουσιάζει η έννοια του “θύματος”, καθότι στο Νόμο του 2007 ορίζεται ότι για να αναγνωριστεί κάποιος ως θύμα εμπορίας προσώπων πρέπει να έχει υποστεί μόνιμη βλάβη (sustained damage) ή οικονομική απώλεια (financial loss), η οποία να προκαλείται απευθείας από τη διάπραξη των αδικημάτων που προβλέπονται στην εθνική Νομοθεσία.

Με τον τρόπο αυτό, δεν αποδίδονται τα νομικά χαρακτηριστικά και η ευρύτερη προστασία που αναγνωρίζεται και αποδίδεται στον αντίστοιχο ορισμό της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης, όπου, αντιστοίχως, δίνεται η ευκαιρία να αναγνωριστεί κάποιος ως πιθανό θύμα κυκλωμάτων εμπορίας προσώπων, πριν τύχει εκμετάλλευσης.

»Προβλήματα παρουσιάζονται, επίσης, και στον τομέα της δικαιοσύνης, καθότι οι περισσότερες υποθέσεις δεν καταλήγουν σε καταδίκες με βάση τον περί της Καταπολέμησης της Εμπορίας και της Εκμετάλλευσης Προσώπων και της Προστασίας των Θυμάτων Νόμο, αλλά με βάση τον Ποινικό Κώδικα. Και τούτο εξαιτίας του γεγονότος ότι πολλά από τα αδικήματα που καθορίζονται στον Νόμο περί εμπορίας, ρυθμίζονται ταυτόχρονα και από τον Ποινικό Κώδικα, με αποτέλεσμα να παρατηρείται η συμπερίληψη στα κατηγορητήρια περισσότερων του ενός αδικημάτων σε σχέση με την ίδια πράξη.

Συνοπτικά να σας αναφέρω ότι στην Κύπρο, ο Ποινικός Κώδικας απαγορεύει την ίδρυση οίκων ανοχής, την μαστροπεία και το αποζείν από κέρδη πορνείας. Η πορνεία καθεαυτή, δηλαδή η αυτόβουλη εκπόρνευση, δεν ποινικοποιείται, για το λόγο ότι στηρίζεται στην ευρέως διαδεδομένη αντίληψη, ότι η πορνεία είναι κοινωνικά αναγκαίο κακό και γι΄αυτό αποδεκτό.

»Η παρατηρούμενη καθυστέρηση στην εκδίκαση των υποθέσεων εμπορίας προσώπων συνιστά ένα ακόμα σοβαρό πρόβλημα στην καταπολέμηση της εμπορίας προσώπων, για το λόγο ότι η παρέλευση συχνά μεγάλου χρονικού διαστήματος μέχρι την ακρόαση της υπόθεσης καταλήγει πολλές φορές στην απόρριψη της υπόθεσης από το Δικαστήριο και στην απαλλαγή των κατηγορουμένων, επειδή τα θύματα, τα οποία αποτελούν τους βασικούς μάρτυρες, πολλές φορές δεν αντέχουν και φεύγουν. Η εισαγωγή νομοθετικής διάταξης για κατά προτεραιότητα εκδίκαση υποθέσεων εμπορίας προσώπων, θα συνέβαλλε καθοριστικά στην ταχύτερη και πιο αποτελεσματική απονομή της δικαιοσύνης σε υποθέσεις εμπορίας προσώπων».

Όμηροι σύγχρονης δουλείας
Κατέλεξε ως εξής, στην τοποθέτησή της η Δ. Μέρτακκα: «Το θέμα της παράνομης διακίνησης γυναικών με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση έχει γνωρίσει και γνωρίζει ακόμα ακραίες μορφές καταπάτησης των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Άσχετα από το αν οι γυναίκες-θύματα εντάχθηκαν με τη θέλησή τους στη βιομηχανία του σεξ, δεν παύουν να είναι θύματα ενός παράνομου κυκλώματος που τις κρατάει ομήρους σε ένα καθεστώς σύγχρονης δουλείας μέσω των χρεών, τα οποία καθορίζει ο σωματέμπορος κατά τη θέλησή του, μέσω μιας σειράς καταναγκασμών, που τις εμποδίζει να αποσυρθούν από το κύκλωμα όποτε το θελήσουν.

»Θα πρέπει να καταστεί σαφές ότι η διασφάλιση της διαρκούς και εξειδικευμένης υποστήριξης και προστασίας στα θύματα είναι η απάντηση στην αποτελεσματική αντιμετώπιση της εμπορίας προσώπων. Μόνο με τον τρόπο αυτό, θα καταστεί δυνατή η αύξηση του αριθμού των προσώπων που θα είναι διατεθειμένα να υποστηρίξουν την άσκηση ποινικών διώξεων και να καταθέσουν ενώπιον του δικαστηρίου. Διότι, εν τέλει, όσο ολοκληρωμένο και αν είναι το νομοθετικό πλαίσιο, εάν τα θύματα δεν πιστεύουν ότι το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης παρέχει επαρκή και μακροχρόνια λύση στη δοκιμασία που περνούν, δεν θα υπάρχει ισχυρό κίνητρο για να μπουν σε μια τέτοια διαδικασία».

Οι πλάτες, τα νήματα και οι παρεμβάσεις
Σε σύντομη παρέμβασή του στη διάρκεια της συζήτησης ο Γιώργος Παυλίδης, διευθυντής του ραδιοσταθμού Άστρα που από το 2007 ενημερώνει και διαφωτίζει για θέματα εμπορίας προσώπων, ανέφερε ότι στην προσπάθεια αυτή, «έπρεπε να τα βάλουμε με πολύ υψηλά ιστάμενα πρόσωπα, έπρεπε να τα βάλουμε με ανθρώπους που κινούν τα νήματα». Πρόσθεσε ότι «τα τελευταία χρόνια αποφασίσαμε σε συνεργασία με το Cyprus Stop Trafficking να επικεντρωθούμε σε συγκεκριμένες ομάδες πολιτών. Επικεντρωθήκαμε στους νέους…Όταν εξηγήσεις στα παιδιά ότι πρόκειται για έγκλημα εναντίον των ανθρώπων, είναι έτοιμα να καταλάβουν.

Εκεί που υπάρχει πρόβλημα, είναι με τις μεγαλύτερες ηλικίες και αφορά τη νοοτροπία του Κυπρίου που δεν ξεπερνιέται εύκολα…οι μισοί τουλάχιστον από όσους ασχολούνται με το trafficking, είναι άτομα με πτυχία, κάποιοι μάλιστα έχουν και θέσεις κλειδιά στην κοινωνία…υπάρχουν ισχυρές πλάτες και δεν ξέρω πώς θα καταφέρουμε αυτές τις πλάτες να τις ξεφορτωθούμε…πλάτες υπάρχουν, λυπούμαι να πω και από την Αστυνομία και από τα δικαστήρια…αυτές οι συνεχείς αναβολές στις δίκες τι είναι; Αναγκάζονται ουσιαστικά τα θύματα εμπορίας να φύγουν από την Κύπρο και να πέσει η όλη διαδικασία».

Διεψεύδοντας τη σχετική αναφορά του Γιώργου Παυλίδη, η Ρίτα Σούπερμαν, Επικεφαλής του Γραφείου Καταπολέμησης της Εμπορίας Προσώπων της Αστυνομίας, πήρε το λόγο και είπε ότι « στο Γραφείο μας από τον καιρό που βρίσκομαι εκεί το 2005, καμιά πλάτη δεν υπήρξε και καμιά παρέμβαση δεν έγινε στο έργο του Γραφείου μας, είτε από συναδέλφους είτε από οποιονδήποτε άλλο κυβερνητικό φορέα. Αντιθέτως έχουμε διερευνήσει υποθέσεις εναντίον συναδέλφων και κανένας δεν έκλεισε αυτές τις υποθέσεις. Αν συνέβαινε αυτό το πράγμα, εγώ δεν θα ήμουν εκεί και το δηλώνω ευθέως».

Η κ. Σούπερμαν τόνισε ότι το Γραφείο της είναι «μια πολύ καλή ομάδα», αποτελούμενη όπως είπε, «από οκτώ άτομα, δικανική ψυχολόγο, εγκληματολόγο με δοκτοράτο στο trafficking, από δεύτερο ψυχολόγο, κοινωνική λειτουργό, τρεις ανακριτές», ενώ η ίδια είναι μέλος επιτροπών εμπειρογνωμόνων στο εξωτερικό.

Δικαιώνονται οι δράστες αντί τα θύματα
Άννα Χριστοδουλίδου διοικητικός λειτουργός Υπουργείου Εσωτερικών, γραμματέας της Πολυθεματικής Συντονιστικής Ομάδας κατά της Εμπορίας Προσώπων: «Στο νέο νομοσχέδιο αποφασίσαμε ότι θα ποινικοποιηθεί η ζήτηση υπηρεσιών από θύματα εμπορίας προσώπων, όταν ο αγοραστής το γνωρίζει ότι πρόκειται για θύμα εμπορίας…

»Είναι πάρα πολλές είναι οι προκλήσεις μας. Οι ποινικές διαδικασίες, η καθυστέρηση στην εκδίκαση υποθέσεων, (μέχρι και πέντε χρόνια), είναι σε βάρος του θύματος που θα κληθεί μετά από τόσα χρόνια να ξαναθυμηθεί τι του συνέβηκε και υπέρ των θυτών, γιατί υπάρχουν πολύ λιγότερες πιθανότητες να καταδικαστούν. Οι μικρές ποινές είναι αποτέλεσμα του ότι υποβιβάζεται η υπόθεση εμπορίας ανθρώπων που είναι σοβαρό έγκλημα και εκδικάζεται σύμφωνα με τον ποινικό κώδικα που προβλέπει πολύ χαμηλότερες ποινές. Η αναγκαστική μαρτυρία του θύματος στο δικαστήριο, μας προβληματίζει πάρα πολύ.

Η προστασία και στήριξη των θυμάτων μέχρι την εκδίκαση των υποθέσεων, προϋποθέτει πολύχρονη στήριξη και στο μεταξύ το κράτος καλείται να παρέχει στα θύματα δημόσιο βοήθημα και δικαίωμα στην εργασία. Ενώ, λόγω των προβλημάτων στον συντονισμό των διαφόρων υπηρεσιών, δεν στηρίζονται επαρκώς τα θύματα, αποθαρρύνονται και φεύγουν από την Κύπρο με αποτέλεσμα οι υποθέσεις να πέφτουν. Αλλά και όταν τα θύματα πηγαίνουν στο δικαστήριο, είναι ευάλωτα και συχνά παρουσιάζονται ως αναξιόπιστοι μάρτυρες - και έτσι δικαιώνονται οι δράστες αντί τα θύματα»...

Για να ξεδίνουν οι άντρες…
Δέσποινα Μέρτακκα, λειτουργός του Γραφείου της Επιτρόπου Διοικήσεως και Αρχής Ισότητας:

«Στην Κύπρο ο ποινικός κώδικας απαγορεύει την ίδρυση των οίκων ανοχής, τη μαστροπεία και το αποζείν από κέρδη πορνείας, αλλά η πορνεία καθ’ εαυτή, δηλαδή η αυτόβουλη εκπόρνευση, δεν ποινικοποιείται…Η Κύπρος αρνείται να ξεκαθαρίσει τι σημαίνει πορνεία. Τη θέλουμε ως επάγγελμα και θα τη νομιμοποιήσουμε, ή δεν τη θέλουμε και δεν την αποδεχόμαστε σαν κοινωνία και θα την ποινικοποιήσουμε; Η πορνεία δεν είναι ποινικό αδίκημα στην Κύπρο, γιατί χρειαζόμαστε την πόρνη για να ξεδίνουν οι άντρες. Έχουμε αποδεχτεί ότι η πόρνη επιτελεί κοινωνικό έργο στην Κύπρο. Άρα δεν θίγουμε το σύστημα και το ζήτημα αυτό είναι ακόμα μια γκρίζα ζώνη στην Κύπρο»...

Όταν ο σωματέμπορος διακινεί γυναίκες, το δικό του όφελος είναι το κέρδος. Ο πελάτης της πορνικής αγοράς είναι αυτός που συντηρεί το κύκλωμα. Δεν έχει λόγο ο σωματέμπορος να εξακολουθήσει να διακινεί, αν δεν έχει κάπου να πουλήσει. Ο πελάτης είναι το πρόβλημα, αυτός αυξάνει τη ζήτηση, αυτός τη συντηρεί, τη διαιωνίζει και τη χορηγεί».

- Source : http://www.sigmalive.com/

0 comments:

Δημοσίευση σχολίου