Τρίτη 3 Σεπτεμβρίου 2013

Όταν όλα βάφονται με μαύρο χρώμα

Περίοδος κρίσης. Το μέλλον νέων και ώριμων ανθρώπων αβέβαιο. Όλοι μιλούν για εξοικονόμηση χρημάτων με την μείωση σπατάλης. Άγχος, άγχος και πάλι άγχος. Τι γίνεται όμως με την επιρροή όλων αυτών στην προσωπική μας ζωή, που από ζωή κατάντησε ζωούλα; Πως χειριζόμαστε το επιπρόσθετο άγχος στις διαπροσωπικές μας σχέσεις; Σε ποιο βαθμό αντιλαμβανόμαστε ότι αυτό μας επηρεάζει;

Ξαφνικά η προσοχή μας εστιάζεται στο πως μπορούμε να κάνουμε οικονομίες πάρα στο τι μας προσφέρει συναισθηματική ασφάλεια. Οι σχέσεις μας αντιμετωπίζουν «βουντού» μιας και εμείς πολλές φορές ξεχνάμε ότι τον να είμαστε συναισθηματικά καλυμμένοι δεν εξαρτάται αποκλειστικά από το πόσα ξοδεύουμε, άλλα από την συναισθηματική ασφάλεια και ικανοποίησή μας.

Αυτή η περίοδος κρίσης δεν επηρεάζει μόνο το αν έχουμε ή δεν έχουμε την οικονομική ευχέρεια να σπουδάσουμε στο σήμερα. Δεν επηρεάζει μόνο το πόσες φορές θα έχουμε μια έξοδο. Δεν επηρεάζει μόνο το πόσο εύκολη είναι η ανεύρεση εργασίας, ούτε και μόνο το εισόδημά μας. Σίγουρα όλα αυτά είναι σημαντικά, αλλά που είναι ο βαθύτερος ανθρώπινος παράγοντας μέσα σε όλα αυτά; Πού είναι οι ανθρώπινες σχέσεις και οι μηχανισμοί στήριξης που είναι απαραίτητοι σε όλους μας σε δύσκολες περιόδους;

Τι εννοούμε όμως αναφερόμενοι σε μηχανισμούς στήριξης; Οι μηχανισμοί αυτοί, είναι διαφορετικοί για τον καθένα μας. Χρησιμοποιούνται σαν ανταπόκριση σε ένα γεγονός, συνήθως αρνητικό που επιφυλάσσει αλλαγές στον τρόπο ζωής μας, με στόχο την διαφύλαξη της πνευματικής μας υγείας και συναισθηματικής ευεξίας. Στην ουσία είναι οι συμπεριφορές, οι σκέψεις και τα συναισθήματα που χρησιμοποιούμε για να προσαρμοστούμε στις αλλαγές που συμβαίνουν στη ζωή μας.

Οι μηχανισμοί αυτοί χωρίζονται σε κατηγορίες. Το χιούμορ χρησιμοποιείτε για να μας υπενθυμίζει τις διασκεδαστικές πτυχές του προβλήματος και η «θετική επανασχεδίαση» του θέματος συμβάλει στην αντιμετώπιση των μικρών αποτυχιών της ζωής. Η επίλυση προβλημάτων είναι ένας μηχανισμός αντιμετώπισης που έχει ως στόχο να εντοπίσει την πηγή του προβλήματος και να καθορίσει λύσεις. Είναι συχνά χρήσιμη σε καταστάσεις εργασίας. Η χαλάρωση, η σωματική άσκηση, ακόμα και η άρνηση στο να δεχτούμε το πρόβλημα είναι και αυτοί μηχανισμοί επιβίωσης. Ακόμα και η ρύθμιση των προσδοκιών, με την πρόβλεψη των διαφόρων αποτελεσμάτων σε σενάρια στη ζωή μπορεί να βοηθήσει στην προετοιμασία για την καταπολέμηση του άγχους που συνδέεται με οποιαδήποτε αλλαγή στη ζωή μας.

Μέχρι εδώ μια χαρά. Ο άνθρωπος καλός ή κακός είναι ένα κοινωνικό ον. Όπως είπε και ο John Donne ‘no man is an island’. Χρειαζόμαστε τον κοινωνικό μας κύκλο για να έχουμε την αίσθηση ότι κάπου ανήκουμε, ότι για κάποιους είμαστε σημαντικοί. Γι’ αυτό άλλωστε ένας από τους σημαντικότερους μηχανισμούς στήριξης για την κατάσταση που βιώνουμε σήμερα είναι η ανθρώπινη στήριξη. Ζητώντας βοήθεια, ή συναισθηματική υποστήριξη από τα μέλη της οικογένειας μας ή φίλους μας, είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για τη διατήρηση της συναισθηματικής μας υγείας κατά τη διάρκεια μιας αγχωτικής περιόδου που διευκολύνει και την χρήση των υπόλοιπων μηχανισμών.

Χωρίς την συναισθηματική στήριξη από τους ανθρώπους που αγαπάμε και μας αγαπούν, αλλά και έναν ειδικό-ψυχολόγο, όταν τα πράγματα γίνονται αβάσταχτα, τα πάντα γίνονται ακόμα πιο μαύρα. Γίνονται μαύρα κι άραχνα. Και εμείς επιμένουμε να καταστρέφουμε το καλύτερό μας χαρτί! Κάνουμε εξοικονόμηση χρημάτων, εις βάρος των διαπροσωπικών μας σχέσεων. Αυτό και αν είναι «No No». Δεν χρειάζεται χρήμα για να έχουμε ουσιώδεις σχέσεις.
Πως μπορούμε να διαφυλάξουμε τις σχέσεις μας σε μια τόσο αγχώδη εποχή που εμείς οι ίδιοι είμαστε έτοιμοι να τις θυσιάσουμε στο βωμό της οικονομίας;

Το να μειώσουμε τις εξόδους μας σημαίνει επί της ουσίας ότι έχουμε λιγότερο χρόνο με τους ανθρώπους που προσφέρουμε και μας προσφέρουν συναισθηματική στήριξη. Το να μειώσουμε τα έξοδά μας σημαίνει ότι γάμοι αναβάλλονται, οι σχέσεις εξ' αποστάσεως διαλύονται πιο εύκολα αφού τώρα οι άνθρωποι γεμίζουν με αρνητικότητα: τώρα δεν είναι καιρός για ταξίδια (είτε υπερατλαντικά είτε σε άλλες πόλεις), άρα δεν θα βλεπόμαστε, άρα να το διαλύσουμε μια ώρα αρχύτερα. Οι μικρές και απλές απολαύσεις μειώνονται αφού τώρα πια δεν είναι εποχές αυτές για δείπνα σε εστιατόρια ή αποδράσεις στην θάλασσα ή στο βουνό.

Οι συνέπειες του άγχους στις σχέσεις μας μοιάζουν με ντόμινο. Πέφτει το πρώτο και κατρακυλούν τα άλλα ξωπίσω του. Αν πάρουμε μια βαθιά ανάσα και ηρεμήσουμε ελαφρώς το μυαλό μας, τότε θα συνειδητοποιήσουμε ότι έχουμε ξεφύγει. Ο πανικός της εποχής μας, δεν μας αφήνει να δούμε τις εναλλακτικές επιλογές. Υπάρχουν πάρκα, λουλούδια από κήπους, είτε δικούς μας είτε του γείτονα, όμορφα δείπνα που εμείς μπορούμε να μαγειρέψουμε, λεωφορεία, πιο λίγοι καλεσμένοι σε μια γιορτή με ένα πιο συμμαζεμένο κατάλογο επιλογών, ο σολομός και το bon fillet δεν είναι πάντοτε απαραίτητοι! Το άλλο μας μισό, ή οι φίλοι μας σίγουρα θα νιώθουν μειονεκτικά όταν βιώνουν στο πετσί τους ότι πολύ απλά έρχονται 2οι και καταϊδρωμένοι στις προτεραιότητές μας, με 1ο νικητή το άγχος της οικονομικής κρίσης.

Πρέπει να θυμόμαστε ότι οι ανθρώπινες ανάγκες για συναισθηματικό δέσιμο, δεν αλλάζουν απλά και μόνο επειδή αλλάζει η οικονομική μας ευχέρεια. Οι ουσιώδης σχέσεις! Είναι στο χέρι μας να βρούμε εναλλακτικούς τρόπους για να μοιραζόμαστε τον χρόνο μας με τους ανθρώπους που μετρούν για μας, και η μονάδα μέτρησής τους, ευτυχώς ή δυστυχώς δεν είναι ούτε τα εύρω, ούτε και οποιοδήποτε άλλο συνάλλαγμα.

Επί της ουσίας όμως, η πιο σημαντική ερώτηση είναι: ποιά η σημασία των σχέσεων για τον καθένα από μας; Αν κλείσουμε τα μάτια μας και θυμηθούμε τις πιο ευτυχισμένες στιγμές στη ζωή μας, ποιές είναι; Όταν αγοράζαμε κάτι ή οι στιγμές που μοιραζόμαστε, ή μοιραστήκαμε με τα αγαπημένα μας πρόσωπα;
Αυτές είναι οι εικόνες που αξίζουν και αυτές χρειάζεται όλοι μας να κρατούμε ζωντανές στο μυαλό και στην καρδιά μας. Κρίση ή μη!

Mαρία Γεωργίου Σιήππη, Εγγ. Πτυχιούχος Ψυχολόγος

Χριστίνα Φ. Σορόκου, Εγγ. Συμβουλευτική Ψυχολόγος & Ανθρωποκεντρική Ψυχοθεραπεύτρια, Κέντρο Ψυχοθεραπείας και Ψυχομετρικής, Φωτίου 3, River Court, Block C, 3ος οροφ., γραφείο 16, Λευκωσία, τηλ.: 22458750, 99532393

Πηγή: newsit.com.cy

0 comments:

Δημοσίευση σχολίου