ΑΠΟΨΗ: Καταπιεσμένη Σεξουαλικότητα

Η εφηβεία θεωρείτε κατεξοχήν η ηλικία της σεξουαλικής αφύπνισης, διεκδίκησης και ωρίμανσης του σεξουαλικού ρόλου του ανθρώπου. Όταν υπάρχει ο φόβος της μη αποδοχής του σεξουαλικού προσανατολισμού υπάρχει μεγάλη περίπτωση το άτομο να παγιδευτεί σε μία σεξουαλική καταπίεση έχοντας αρνητική καθοριστική επιρροή στην ψυχολογία μας.

Αφύπνιση

Κατά τη διάρκεια της εφηβείας πολλοί άντρες και πολλές γυναίκες μπορούν να συνειδητοποιήσουν ότι οσεξουαλικός τους προσανατολισμός είναι ετεροφυλικός, ομοφυλοφιλικός, αμφιφυλοφιλικός, ή/και ασεξουαλικός.

Συγκεκριμένα, ετερόφυλος, ορίζεται εκείνος/η που εκφράζεται σεξουαλικά, που ερωτεύεται και φαντασιώνεται με άτομο του αντίθετου φύλου. Ομοφυλόφιλος είναι το άτομο που ελκύεται και έχει την θέληση να εκφράσει ερωτικά συναισθήματα προς άτομα του ιδίου φύλου. Αμφιφυλόφιλος, ορίζεται εκείνος/η που έχει και τις δυο αυτές τάσεις, και ασεξουαλικός ορίζεται το άτομο που δεν προσελκύεται με κανένα σεξουαλικό τρόπο.    

Πολλοί παράγοντες έρχονται μέσα από γονιδιακές ή ιδιοσυστατικές καταβολές και ενισχύουν τις περιβαλλοντικές συνθήκες καλλιεργώντας ανάλογα την σεξουαλικότητα μας. Οι συναισθηματικές αντιδράσεις διαφοροποιούνται από άτομο σε άτομο. Λόγο θεμελιώδη και σημαντικών ερωτήσεων όλων, χρόνια τώρα έρευνες έχουν γίνει για να σημειωθεί το τελικό πόρισμα ότι, σαν βιολογική, ψυχολογική αλλά και κοινωνική συμπεριφορά, η ομοφυλοφιλία είναι απόλυτα φυσιολογική! Η ομοφυλοφιλία, η αμφιφυλοφιλία και η ασεξουαλικότητα δεν είναι παθήσεις και δεν είναι διαταραχές ταυτότητας του ατόμου.

Καταπιεσμένη Σεξουαλικότητα

Η ομοφυλία φαίνεται να υπάρχει από την αρχή της ανθρώπινης ύπαρξης, και υπάρχει σε όλες τις κοινωνίες, δυτικές και ανατολικές, κλειστές και ανοιχτές. Σήμερα, σχεδόν παγκοσμίως, η ομοφυλία δεν κρύβεται όπως παλιά. Ο ομοφυλόφιλος άντρας όπως και η ομοφυλόφιλη γυναίκα έχουν διεκδικήσει τον σεβασμό και το δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασής τους στην κοινωνία.

Η κοινωνία, η οικογένεια και το σχολικό όπως και το φιλικό περιβάλλον, είναι ουσιαστικοί σταθμοί στη ζωή μας. Οι αντιλήψεις και αντιδράσεις περί ομοφυλοφιλίας των ατόμων μέσα από αυτό το περιβάλλον επηρεάζουν συναισθηματικά την αποδοχή και την ελεύθερη εξωτερίκευση του σεξουαλικού προσανατολισμού μας. Αν οι παράγοντές γύρο μας δεν δείχνουν ότι θα είναι θετικοί στην αποδοχή της εξωτερίκευσης του σεξουαλικού προσανατολισμού μας, δημιουργείται φόβος και σαν συνέπεια επηρεάζεται ή/και ισοπεδώνεται η προσωπικότητα μας, η συνειδητοποίηση του τι είμαστε σαν άνθρωποί ολοκληρωτικά, και το δικαίωμα να είμαστε αυτό που είμαστε. Γι΄ αυτό και υπάρχει μεγάλη περίπτωση να παγιδευτούμε μέσα ένα φαύλο κύκλο σεξουαλικής καταπίεσης.

Έρευνες έχουν σημειώσει επανειλημμένα ότι πολλές παθήσεις συναισθηματικές και ψυχοσωματικές είναι αποτέλεσμα της σεξουαλική καταπίεσης, κατά την οποία ένα άτομο αδυνατεί να εκφράσει την σεξουαλικότητα του. Αυτό συνδέεται με συναισθήματα ενοχής και ντροπής τα οποία συνδέονται με τις σεξουαλικές ορμές μας. Η καταστολή της σεξουαλικότητας μπορεί να μας οδηγήσει σε αυξημένο άγχος, και να προκαλέσει περαιτέρω διαταραχές. Γενικότερα η πρώιμη "σεξουαλική αποτύπωση" ή ερωτική μεταβίβαση έχει αφήσει πολλούς να στοιχειώνονται από την έλλειψη σεξουαλικής εμπιστοσύνης - την αίσθηση της εσωτερικής κενότητας, κάτι που λείπει ή έχασε, ένα αίσθημα ντροπής ή ενοχής, άγχος, ή/και ανεπάρκεια.

Κι όμως Ζούμε την σεξουαλική καταπίεση ... π.χ.

1. Ο Σεξουαλικά συνεσταλμένος/η άνθρωπος ζει με τον φόβο της σεξουαλικής οικειότητας, καταπιέζοντας τις πραγματικές του επιθυμίες, ούτος ώστε να αποφύγει οποιαδήποτε κριτική για τα ‘γούστα’ του/ης.   

2. Ολόκληρη η ζωή των σεξουαλικά καταπιεσμένων ανθρώπων είναι χτισμένη με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε η σεξουαλική φύση και οι επιθυμίες του/της να διεκπεραιώνονται μυστικά και αποστασιοποιημένα  από τα άλλα κομμάτια της καθημερινότητας του/της.

3. Η προσέγγισή της σεξουαλικότητας για τα καταπιεσμένα άτομα είναι καθαρά νοητικής  δομής. Αυτό προκαλεί μεγάλη δυσκολία στην κατανόηση των σεξουαλικών συναισθημάτων, αισθήσεων και εμπειριών του συντρόφου αλλά και του ίδιου του ατόμου.

4. Ή απόλαυση και η ευχαρίστηση εναλλάσσονται με αποτροπή και αηδία για τις διάφορες σεξουαλικές δραστηριότητες που υπό άλλες συνθήκες  πλαισιώνουν την ολοκλήρωση μιας μη καταπιεσμένης σχέσης.Για παράδειγμα οι αγκαλιές, τα φιλία ή ακόμα και η οικία πράξη του έρωτα. Το γεγονός αυτό προκαλεί ακόμα περισσότερη ένταση στην ήδη οξυμένη ψυχολογία ενός σεξουαλικά καταπιεσμένου ατόμου. 

5. Τα καταπιεσμένα άτομα βιώνουν σωματική και σεξουαλική αδεξιότητα μιας και το άτομο δεν έχει  πρόσβαση στη σεξουαλικότητα του/της. Η μη εξερεύνηση της σεξουαλικότητας προκαλεί μια άβολη σχέση με το σώμα του/της.

6.Το σεξ σε κάποιες περιπτώσεις καταντά να γίνεται αγγαρεία με απώτερο σκοπό να κρατηθεί ο/η σύντροφος ευχαριστημένος/η ώστε να διατηρηθεί η σχέση. Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις όμως το σεξ γίνεται ένα εργαλείο όπου η χρήση του περιορίζεται μόνο στην ικανοποίηση των ζωώδη σεξουαλικών ορέξεων, χωρίς να αποζητάτε το  συναισθηματικό  δέσιμο μεταξύ των συντρόφων.    

Φυσικά, το τι αποτελεί σεξουαλική καταπίεση είναι υποκειμενικό και μπορεί να διαφέρει σε μεγάλο βαθμό μεταξύ πολιτισμών και ηθικών συστημάτων. Επίσης πρέπει να διευκρινιστεί  ότι η καταπιεσμένη σεξουαλικότητα διαφέρει από τη σύγχυση της σεξουαλικότητας ανωριμότητας.

       Σεξουαλική ανωριμότητα ...

1. Οι σεξουαλικές σκέψεις και επιθυμίες θεωρούνται και γίνονται αντιληπτές επιφανειακά μόνο σαν μορφή διασκέδασης.

2. Υπάρχει σύγχυση  για τα πάντα που συνδέονται με το σεξ, αλλά υπάρχει συμμετοχή σε περιστασιακό σεξ με προσπάθεια να αποφευχθεί η συναισθηματική οικειότητα. Το οτιδήποτε μπορεί να γεννήσει κινδύνους οικειότητας αποφεύγετε όσο το δυνατόν περισσότερο. 

3. Υπάρχει η επιθυμία, ολόκληρη η ταυτότητά του ατόμου να ορίζετε από την ταμπέλα "σέξι".  Τα σεξουαλικά ανώριμα άτομα νιώθουν την επιτακτική ανάγκη να εκφράζουν την συγκεκριμένη εικόνα αν και ψεύτικη. Μερικές φορές νιώθουν ακόμα ανάγκη για συχνή, χωρίς νόημα, αναζήτηση της σεξουαλικής τους ευχαρίστησης, που συνδυάζεται με την ευχαρίστηση του να νιώθουν "σεξουαλικά κυρίαρχοι" ή "σεξουαλικά επιθυμητοί".

4. Υπάρχει, προσπάθεια απόκρυψης συναισθημάτων όπως αδυναμίας και φόβου. Αυτό επιτυγχάνεται επιδεικνύοντας τη δύναμή και τον έλεγχο τους προς άλλα αβοήθητα άτομα μέσο σεξουαλικής εκμετάλλευσης, κακοποίησης ή/και χειραγώγησης.

5. Η ανάγκη για έλεγχο των σεξουαλικών τους ανησυχιών, καθησυχάζεται  επιφανειακά αλλά και λανθασμένα, επιδεικνύοντας μέρη του σώματος που συνδέονται με το σεξ.  Η σοκαρισμένη αντίδραση των υπολοίπων τους διασκεδάζει, και τους κάνει να αισθάνονται ότι υπερτερούν, ότι είναι αρεστή αλλά κυρίως τους προσφέρει ένα αίσθημα  αγαλλίασης αφού το μυαλό τους ξεφεύγει έστω και για λίγο από τις προσωπικές τους ανησυχίες.  

6. Όταν δεν πληρούνται οι σεξουαλικές τους ανάγκες, προβάλλουν έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις και επιστρέφουν στις εγωκεντρικές και συνηθισμένες   σεξουαλικές τους δραστηριότητες, όπου υπάρχει η αίσθηση σιγουριάς και το  βεβαίωση της «ικανότητάς» τους.

Γνωριμία και αποδοχή του ερωτικού μας εαυτού

Για να υπάρξει ισορροπία στην ψυχοκοινωνική μας ζωή, χρειάζεται να γνωρίζουμε και να αποδεχόμαστε τον εαυτό μας, το σώμα μας, τις επιθυμίες μας, το ερωτικό μας θέλω, όπως και τις ανάγκες μας. Με το να φοβόμαστε και να απαρνιόμαστε τον εαυτό μας και τις ανάγκες μας, μπαίνουμε σε θέση ψυχαναγκασμού, σχεδόν αυτοτιμωρίας με συναισθηματικές και  ψυχοσωματικές συνέπειες.

Μέσα από συναισθηματική και την ψυχολογική ωρίμανση και μέσα από σωστές προσεγγίσεις με βάση τα ¨Θέλω¨ μας, μπορούμε να αναπτύξουμε ξεκάθαρα την σεξουαλικότητα μας. Ο καθένας μας έχει το δικαίωμα να εκφράσει την άποψή του και τα πιστεύω του όπως εκείνος τα εννοεί και τα ορίζει.

Έρευνες έχουν δείξει ότι η ψυχοθεραπεία σε ατομικό αλλά και σε ομαδικό επίπεδο είναι βοηθητική στο υπαρξιακό επίπεδο ενός ατόμου. Σε συνδυασμό με καινούργιες, εναλλακτικές μεθόδους, όπως για παράδειγμα η χοροθεραπεία και εικαστική θεραπεία (θεραπεία μέσο τέχνης), το κάθε άτομο, εισχωρεί δημιουργικά σε μια διαδικασία που προωθεί τη γνωστική, συναισθηματική και κοινωνική του ολοκλήρωση.

Γονείς

Αυτό φυσικά, δεν σημαίνει ότι δεν είναι και κατανοητές οι ανησυχίες και ο πόνος των γονιών οι οποίοι όταν έκαναν παιδιά είχαν τα δικά τους όνειρα και προσδοκίες για την ζωή των παιδιών τους (να τους παντρέψουν, να κάνουν εγγονάκια κτλ) …

Χριστίνα Φ. Σορόκου, Εγγ. Συμβουλευτική Ψυχολόγος & Ανθρωποκεντρική Ψυχοθεραπεύτρια,Μαρία Γεωργίου Σιήππη, Bsc. Psychology.Κέντρο Ψυχοθεραπείας και Ψυχομετρικής, Φωτίου 3, River Court, Block C, 3ος οροφ., γραφείο 16, Λευκωσία, τηλ.: 22458750, 99532393

http://www.facebook.com/CenterOfPsychotherapyAndPsychometrics